Była wśród nas. Anna Ficoń.

"Rzeźba jest dla mnie wszystkim – zapomnieniem

o troskach wszystkich, o zmartwieniach i to jest moje życie...
Żeby nie ta rzeźba moje życie byłoby niczym."

Anna Ficoń urodziła się w 1938 roku w Cięcinie na Żywiecczyźnie. Przez całe życie była związana z tym regionem, zamieszkała w Wieprzu. Twórczość rzeźbiarską podjęła w 1971 roku pod wpływem męża, Jana Ficonia, znanego ludowego rzeźbiarza.

Annę Ficoń uznano za jedną z najwybitniejszych rzeźbiarek w regionie beskidzkim. Była artystką samorodną i autentyczną, kontynuatorką tradycyjnej tematyki i wzorów formalnych. W jej twórczości dominuje tematyka sakralna: przedstawienia maryjne (Pieta, Madonna), chrystologiczne (Frasobliwy, Ukrzyżowanie), szopki i postaci świętych (wyrzeźbiła m.in. galerię patronów swoich sześciorga dzieci).  Jej rzeźby urzekają prostotą i niezwykłą siłą wyrazu.

Artystka pracowała w drewnie lipowym. Często forma surowca, jego kształt i wielkość sugerowały autorce przyszły temat pracy. Rzeźbiarka skupiała się na wyrazistym opracowaniu bryły – ostre cięcia, czytelne i mocne ryty dłuta nadają rzeźbom ekspresyjny charakter. Stosowała polichromię, farby plakatowe i emulsyjne, kolory jaskrawe, zdecydowane – podkreśla nimi cechy rzeźbionej postaci. Czasem pozostawiała prace w stanie surowym lub pokrywała ich powierzchnię ciemną bejcą, pokostem lnianym, lakierem. Najczęściej wykonywała rzeźby pełne i kompozycje wielopostaciowe (Święta Rodzina, szopki, Ukrzyżowanie), a także płaskorzeźby.

Cechą charakterystyczną jej prac jest smutny i pełen zatroskania wyraz  przedstawianych postaci, oddający niewątpliwie trudy życia autorki. Po przedwczesnej śmierci męża, w 1979 roku, twórczość rzeźbiarska Anny Ficoń zapewniła utrzymanie jej rodzinie, a artystka mogła dzięki niej wychować i wykształcić dzieci. Rzeźbiarka była twórczynią niezwykle pracowitą, wrażliwą i skromną.

Uczestniczyła w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych (w Żywcu, Warszawie, Mysłowicach, Wrocławiu) oraz w konkursach („Rok liturgiczny w Beskidzkiej Sztuce Ludowej”1992, „Anioły i diabły” 1993, „Przyjaciele Ziemi - Aniołowie” 1999, „Życie Chrystusa w sztuce ludowej”, 2000). Rzeźby artystki znalazły się w zbiorach muzeów polskich (w Żywcu, Krakowie, Warszawie, Toruniu, Bielsku-Białej, Nowym Sączu), a także w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą. Anna Ficoń stworzyła również prywatną galerię swoich prac w rodzinnym Wieprzu. Obok domu, w altanie, prezentuje rzeźby szczególnie jej bliskie, np. Madonny, Piety, Frasobliwego i wizerunki patronów jej dzieci.

Twórczość Anny Ficoń wielokrotnie nagradzano. Rzeźbiarka otrzymała m.in. I nagrodę w konkursie pod nazwą „Rzeźba ludowa w drewnie” w 1973 roku, I nagrodę w konkursie na szopkę w 1978 roku, III nagrodę w Konkursie „Współczesna Rzeźba Ludowa Karpat Polskich” w 1993 roku. W 1996 roku Anna Ficoń została wyróżniona Nagrodą Wojewody Bielskiego, a w 1997 roku uzyskała Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki.

Anna Ficoń zmarła w grudniu 2016 roku.